Mikołaj Kopernik (1473-1543), choć najbardziej znany jest jako astronom i autor pracy O obrotach sfer niebieskich, w której wyłożył heliocentryczną koncepcję wszechświata, był prawdziwym „człowiekiem renesansu”. Pochodzący z Torunia uczony prowadził praktykę lekarską, a poza astronomią zajmował się również matematyką, oraz był autorem szeregu pism o tematyce ekonomiczno-finansowej i administracyjnej. Powstawały one w latach 1516-1532, w bezpośrednim związku z obowiązkami Kopernika jako członka kapituły warmińskiej we Fromborku, co wiązało się m.in. z administrowaniem dobrami kapitulnymi. W jego pismach odzwierciedla się jednak nie tylko praktyka zarządzania, ale także naukowo-badawcze zainteresowania zagadnieniami ekonomicznymi, a w szczególności – monetarnymi.
Na przełomie XV i XVI wieku istotnym czynnikiem wywołującym chaos w systemie monetarnego był dynamiczny proces pogarszania monety, powiązany m.in. z brakiem odpowiedniej ilości kruszcu w Europie. Memoriał Zasady bicia monety (1526) poświęcony jest przyczynom pogorszania pieniądza, spadku jego wartości nabywczej i skutkom społeczno-politycznym tego procesu. Mikołaj Kopernik dokonuje rozróżnienia nominalnej oraz realnej (kruszcowej) wartości monety.
W ramach rozprawy sformułował teorię, że gdy w obiegu znajdują się dwa rodzaje pieniądza o takim samym nominale, to pieniądz lepszy, a więc cechujący się wyższą zawartością kruszcu, będzie wypierany z obiegu i tezauryzowany. W konsekwencji na rynku pozostanie jedynie pieniądz gorszy. Stąd też hasłowa formuła dla wyjaśnienia tego procesu: gorszy pieniądz wypiera lepszy. W naukach ekonomicznych zjawisko to nosi miano prawa Kopernika-Greshama. Kopernik zauważał ponadto, że „podły pieniądz” skutkuje negatywnymi konsekwencjami w skali całego kraju, a nawet prowadzić może do upadku królestwa.
