W 1962 r. roku w Rzymie został zwołany przez Jana XXIII Sobór Watykański II, który miał dostosować Kościół katolicki do warunków świata współczesnego. W tym czasie w Polsce duchowni katoliccy skupieni byli na programie duszpasterskim nazwanym Wielką Nowenną, mającym przygotować Polaków w PRL do rocznicy 1000-lecia chrztu Polski w 1966 r. Jego spiritus movens był prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński, który w ten sposób pragnął doprowadzić do przemiany moralnej i pogłębienia religijności wiernych katolickich w owym okresie.
Episkopatowi polskiemu zależało do tego, aby w obchodach wzięło udział jak najwięcej przedstawicieli innych episkopatów narodowych. Wobec czego w 1965 r. wysłanych zostało 56 listów wysłanych przez polskich biskupów do hierarchów odmiennej narodowości. Informowały one o rocznicy chrztu Polski oraz zapraszały do Częstochowy na główne obchody milenium 3 maja 1966 r.
W takich warunkach doszło do powstania Orędzia biskupów polskich do niemieckich. Głównym autorem listu był abp wrocławski Bolesław Kominek, z pochodzenia Ślązak i prywatnie orędownik pojednania Polaków i Niemców. Ze względu na trudną przeszłość Polaków i Niemców List był szczególny, a zasadnicze powody powstania dokumentu były dwa. Pierwszy, moralno-religijny, wiążący się z duchem Soboru i odwołujący się do dialogu, pojednania i lepszego wzajemnego poznania w okresie przygotowania do 1966 r. Drugim powodem było utworzenie na terenach dawniej należących do Niemiec, czyli w północnej i zachodniej Polsce stałych diecezji biskupich przez Stolicę Apostolską. Polscy biskupi chcieli w ten sposób zachęcić swoich niemieckich odpowiedników do uznania granicy niemiecko-polskiej, ustanowionej po zakończeniu II wojny światowej na Odrze i Nysie Łużyckiej. To zadanie było szczególnie trudne, gdyż niemieccy duchowni nie byli temu przychylni i przez długi czas nie chcieli przyznać, że Polacy byli ofiarami agresji niemieckiej w 1939 r.
18 listopada 1965 r. 36 biskupów podpisało list w Rzymie. Podpis złożył pod nim prymas Wyszyński, a następnie abp. Kominek, a także Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II. Orędzie biskupów polskich do niemieckich nie spotkało się z przychylną reakcją polskiego społeczeństwa, które jeszcze miało w pamięci wydarzenia z okresu II wojny światowej. Władze komunistyczne wykorzystały sytuację do ataku na episkopat Polski, przedstawiając go jako antypatriotyczny. Niestety, również ze strony biskupów niemieckich, zarówno z RFN jak i z NRD, list nie spotkał się z pozytywną reakcją. Po latach, jest jednak uważany za jeden z milowych kroków na drodze do pojednania polsko-niemieckiego.
