Rzeczpospolita utraciła niepodległość w XVIII wieku w wyniku rozbioru terytorium państwa przez sąsiadów: Rosję, Prusy i Austrię. Przez całe XIX stulecie Polacy podejmowali liczne próby odzyskania niepodległości: walczyli u boku Napoleona, organizowali powstania, prowadzili akcje dyplomatyczne. Wszystkie te działania nie przyniosły pożądanych efektów – zaborcy solidarnie zwalczali polskie dążenia niepodległościowe. Sytuacja zmieniła się dopiero na przełomie XIX i XX wieku. W Europie powstały dwa wrogie sobie bloki polityczne. W skład Trójprzymierza weszły Niemcy, Austro-Węgry i Włochy. Do Trójporozumienia zwanego Ententą weszła Wielka Brytania, Francja i Rosja. W ten sposób zaborcy znaleźli się po przeciwnych stronach. Najkorzystniejsze warunki działania Polacy mieli w należącej do Austrii Galicji, która od lat 60. XIX wieku cieszyła się autonomią. Dzięki temu mogła rozwijać się tam polska kultura, nauka, a Polacy zajmowali najwyższe stanowiska polityczne. W Galicji istniała też możliwość zakładania paramilitarnych organizacji prowadzących szkolenie wojskowe. Polacy chętnie korzystali z tej możliwości – m.in. taką działalność prowadziły organizacja Strzelec i Związek Strzelecki. Obok nich działały także inne organizacje, takie jak Drużyny Bartoszowe czy Polskie Drużyny Strzeleckie. Nie mogły one jednak jawnie głosić programu niepodległości Polski, dlatego w konspiracji tworzono struktury niepodległościowe. Najważniejszą z nich był znajdujący się pod kontrolą Józefa Piłsudskiego Związek Walki Czynnej założony w 1908 roku.
Gdy wybuchła wojna Piłsudski nakazał mobilizację Strzelca, Związku Strzeleckiego i Polskich Drużyn Strzeleckich. Z ich członków wywodziły się 144 osoby, które weszły w skład Pierwszej Kompanii Kadrowej, która miała stać się kadrą przyszłej armii polskiej. Piłsudski stanął na czele oddziału, który zorganizował się w koszarach przy krakowskiej ulicy Oleandry. Stąd 6 sierpnia 1914 roku Pierwsza Kompania Kadrowa wyruszyła i przekroczyła granicę austriacko-rosyjską. Zamiarem Piłsudskiego było wywołanie powszechnego, antyrosyjskiego powstania. Zamiar ten skończył się jednak porażką – powstanie nie wybuchło. Jesienią dzięki porozumieniu rządu i polskich stronnictw politycznych z Galicji stojących na stanowisku lojalności wobec Austro-Węgier utworzono Legiony Polskie złożone z trzech brygad. Dowódcą Pierwszej Brygady mianowano Józefa Piłsudskiego. Piłsudskiemu nie ufano, ale sądzono, że włączenie go Legionów pozwoli zachować kontrolę nad jego działaniami. Legiony walczyły przeciwko Rosji do 1917 roku, kiedy to Piłsudski wezwał żołnierzy do odmowy złożenia przysięgi na wierność cesarzowi Niemiec. W wyniku tego oddziały zostały rozwiązane. Legioniści, którzy odmówili przysięgi, w tym Józef Piłsudski, zostali internowani, a pozostałych wcielono do powołanego pod komendą niemiecką Polskiego Korpusu Posiłkowego.
